از ماه شعبان نباید غفلت کرد

مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز در بیانات متعدد خود بر اهمیت ماه شعبان تأکید کرده و آن را فرصتی گران‌بها برای تقرب به ارزش‌های الهی، خودسازی و مقدمه رسیدن به ماه مبارک رمضان دانستند و همه مردم را به بهره‌گیری بیش‌ازپیش از برکات این ماه توصیه کرده‌اند.

رهبر معظم انقلاب در بخشی از بیانات خود فرمودند: ماه شعبان، ماه دعا و ماه عبادت است. در همین صلواتى که در مفاتیح مقرر است: «الّذى کان رسول اللَّه (ص) یدأب فى صیامه و قیامه فى لیالیه و ایّامه بخوعا لک فى اکرامه واعظامه الى محلّ حمامه»؛ پیغمبر تا دم مرگ تا آخر عمر، ماه شعبان را بزرگ مى‌داشت و در مقابل ماه شعبان خضوع مى‌کرد و عادت داده بود خودش را به صیام و قیام در ماه شعبان.

ایشان در جایی دیگر پیرامون دانستن قدر و منزلت ماه شعبان، می‌فرمایند: از ماه شعبان نباید غفلت کرد. ماه شعبان از اوّل تا آخرش عید است، مثل ماه رمضان. ماه رمضان هم از اوّل تا آخرش عید است، عیدِ اولیاء‌الله. هر روزی که در آن موقعیتی وجود داشته باشد که انسان بتواند به صفای نفسِ خود، به نورانیتِ دلِ خود بپردازد، آن روز، روزِ مغتنم و روزِ عید است.

همچنین می‌فرمایند: ماه شعبان، ماهِ همین فرصت‌ها است، از روز اوّل تا روز آخر. استغفارِ در این ماه، دعای در این ماه، زیارتِ در این ماه، تضرّعِ در این ماه، قرآن خواندنِ در این ماه، نماز خواندنِ در این ماه، این‌ها همه فرصت است. ما برای آبادیِ دنیا همه‌ تلاشمان را باید به کار ببریم و در این تردیدی نیست؛ امّا برای آبادیِ دل هم باید تلاش کنیم؛ دلمان را باید آباد کنیم.

روز نیمه شعبان روز امید است

مقام معظم رهبری در رابطه با روز میلاد امام عصر (عج) در نیمه ماه شعبان فرموده‌اند: روز نیمه شعبان روز امید است. این امید، مخصوص مجموعه شیعیان یا حتّى مخصوص امت مسلمان هم نیست. اصلِ امید به یک آینده روشن براى بشریت و ظهور یک موعود، یک منجى، یک دست عدالت‌گستر در سرتاسر جهان، تقریباً مورد اتفاق همه ادیانى است که در عالم سراغ داریم.

اعمال مشترکه ماه شعبان

ماه پرفضیلت شعبان اعمال بسیاری دارد که در ادامه اعمال مشترکه این ماه بیان می‌شود:

۱ – مناجات شعبانیه، مناجات معروفى است و اهلش به خاطر آن با ماه شعبان مأنوس شده و به همین جهت منتظر و مشتاق این ماه هستند. سزاوار است که این مناجات در تمام ماه خوانده شود.

۲ – از اعمال مهم در این ماه، روزه است. به اندازه‌ای که با حال انسان مناسب باشد. امام صادق (ع) فرمود: کسى که روز اول ماه را روزه بگیرد، حتماً وارد بهشت می‌شود و کسى که دو روز را روزه بگیرد، خداوند در هر شب و روزى (به چشم رحمت) به او می‌نگرد و در بهشت نیز به این نگاه ادامه می‌دهد؛ کسى که سه روز روزه بگیرد، با خداوند در عرش و بهشت او دیدار می‌کند.

همچنین روایت شده که در هر روز پنجشنبه ماه شعبان آسمان‌ها را زینت مى‌کنند. پس ملائکه عرض مى‌کنند خداوندا بیامرز روزه‌داران این روز را و دعاى ایشان را مستجاب گردان و در روایت نبوى آمده است که هر که روز دوشنبه و پنجشنبه شعبان را روزه بگیرد حق‌تعالی ۲۰ حاجت از حوائج دنیا و بیست حاجت از حاجت‌هاى آخرت او را برآورد.

۳ – در هر روز از شعبان در هنگام ظهر و در شب نیمه آن صلوات هر روز شعبان که از امام سجاد علیه‌السلام روایت شده، خوانده شود که به شرح ذیل است:

اَللّهُمََّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ و َآلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَ مَوْضِعِ الرِّسالَةِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلاَّئِکَةِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ اَهْلِ بَیْتِ الْوَحْىِ. اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ و َآلِ مُحَمَّدٍ الْفُلْکِ الْجارِیَةِ فِى اللُّجَجِ الْغامِرَةِ یَامَنُ مَنْ رَکِبَها وَ یَغْرَقُ مَنْ تَرَکَهَا الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مارِقٌ وَالْمُتَاَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ وَاللاّزِمُ لَهُمْ لاحِقٌ.

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْکَهْفِ الْحَصینِ وَ غِیاثِ الْمُضْطَرِّ الْمُسْتَکینِ وَ مَلْجَاءِ الْهارِبینَ وَ عِصْمَةِ الْمُعْتَصِمینَ. اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلوةً کَثیرَةً تَکُونُ لَهُمْ رِضاً وَ لِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اَداَّءً وَ قَضاَّءً بِحَوْلٍ مِنْکَ وَ قُوَّةٍ یا رَبَّ الْعالَمینَ.

۴ – هر روز هفتاد مرتبه ذکر «اَسْتَغْفِرُاللهَ وَ اَسْئَلُهُ التَّوْبَةَ» گفته شود و همچنین در این ماه صلوات بسیار فرستاده شود.

۵ – از اعمال مهم این ماه، عمل کردن به روایت امیرالمؤمنین (ع) است که فرمودند: در هر پنج‌شنبه از ماه شعبان، آسمان‌ها زینت شده و آنگاه فرشتگان عرض می‌کنند: خداى ما! روزه‌داران شعبان را ببخش و بیامرز و دعایشان را اجابت فرما!

بنابراین کسى که دو رکعت نماز به‌جا آورد که در هر رکعت سوره فاتحه را یک‌بار و توحید را صدبار بخواند و بعد از سلام دادن، صدبار نیز صلوات بفرستد، خداوند تمام خواسته‌های دینى و دنیایى او را برآورده می‌فرماید و کسى که یک روز از آن را روزه بگیرد، خداوند بدن او را بر آتش حرام می‌کند.

۶- هر روز هفتاد مرتبه ذکر «اَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ الْحَىُّ الْقَیّوُمُ وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ» گفته شود؛ و در بعضى روایات “الْحَىُّ الْقَیُّومُ” پیش از “الرَّحْمنُ الرَّحیمُ” است و عمل به هر دو خوب است و از روایات استفاده مى‌شود که بهترین دعاها و ذکرها در این ماه استغفار است و هر کس هر روز در این ماه هفتاد مرتبه استغفار کند مثل آن است که هفتاد هزار مرتبه در ماه‌هاى دیگر استغفار کند.

۷- صدقه دادن در این ماه اگرچه به اندازه نصف دانه خرمایى باشد، خوب است و خداوند بدن صدقه دهنده را بر آتش جهنم حرام می‌کند.

از حضرت صادق (ع) نقل شده است که آن حضرت در باب فضیلت روزه رجب فرمود چرا غافلید از روزه شعبان؟ راوى عرض کرد یابن رسول الله چه ثوابی دارد کسى که یک روز از شعبان را روزه بگیرد؟ حضرت فرمود به خدا قسم بهشت ثواب اوست.

عرض کرد یابن رسول الله بهترین اعمال در این ماه چیست؟ فرمود: صدقه دادن و استغفار. هر کس در ماه شعبان صدقه دهد، خداوند آن صدقه را رشد دهد همچنان که یکى از شما شتر تازه متولد شده‌ای را تربیت مى‌کند تا آن که در روز قیامت به صدقه دهنده برسد در حالتى که به اندازه کوه اُحُد شده باشد.

۸- در کل این ماه هزار بار ذکر «لا اِلهَ اِلا اللهُ وَلا نَعْبُدُ اِلاّ اِیّاهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ وَ لَوُ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» را که ثواب بسیار دارد، گفته شود.